با بررسی نمونه ها این نتیجه حاصل شد که مساجد با کالبدی سنت گرا تاریخی از گنبد استفاده می کنند و اکثرا از فرم و روش قدیم سنتی بهره می جویند، حال آنکه معماران نوگرا سعی در ایجاد مساجد بدون گنبد و یا گنبد با فرم های جدید و نماسازی مدرن مصالح جدید دارند. با برسی مساجد انتخاب شده میتوان گنبد در مساجد قدیمی را به پنج حالت یا پنج گون تقسیم کرد. معماری مساجد به عنوان یکی از انواع بناهایی است که در طول تاریخ معماری ایران همواره مورد توجه بوده است. معماری این دوره به عنوان نمونه ای مناسب از هماهنگی وتلفیق بنا با محیط پیرامون که حاصل عوامل مختلف اقلیمی، تاریخی، اقتصادی، فرهنگی است و بیشترین تاثیر و بهره گیری از اقلیم و شرایط سیاسی و اجتماعی دوره ایلخانی و سلجوقی بهره جسته است.
مسجد مدرن – معماری مدرن مسجد و مدرسه مذهبی – طراحی مسجد مدرن
رفته رفته با برداشته شدن ردیف‌هایی از ستون شبستان‌ها، ایوان و گنبد ساخته شدند. از خصوصیات ساختاری مساجد می توان به انعطاف پذیری ذاتی، بی تفاوتی نسبت به نماهای بیرونی، تأکید متقابل روی فضای درونی و گرایش به تزئینات کاربردی اشاره نمود. حال، مسجد جامع چیست؟ در واقع همان مسجد است، ولی با خصوصیاتی فراتر از مسجد که از معماری دوره بیزانس وام گرفته شده اند. پیرنیا در این باره اشاره کرده است که ایرانیان کهن به تقلید درست اعتقاد داشته و آن را از نوآوری بد بهتر می پنداشتند.
تناسبات هندسی عناصر معماری و آرایه های مساجد در طراحی لحاظ گردد. مسجد را نباید با طلا تزیین کنید و همچنین نباید صورت چیزهایی مثل انسان وحیوان که روح دارد در ساخت مسجد استفاده شود. امروزه مسجدسازی و دعوت مردم به مسجد از ضروریات شده است و شایسته است آنقدر مسجد بسازیم که هر کس در نزدیکی خانه یا محل کار خود چند مسجد مشاهده کند. بنابر احتیاط واجب مسجد را به طلا نباید بیارایند و همچنین نباید از صورت انسـان و حیوان در مسجد نقش کنند. نصب عکس و آینه در سـمت محـراب خاصـه مکـروه است و احوط ترک آن.
در ادامه می توانید تصویری پانوراما از فضای داخلی مسجد مشاهده کنید.
٣- بررسی کيفيت ابنيه مجاور زمين مسجد از نظر خطرات احتمالی و ارائه گزارش آن قبل از شروع طراحی .
در ایران پس از اسلام، مساجد شبستانی، یک، دو و چهار ایوانی و ترکیب گنبد خانه با ایوان اصلی نمود پیدا کردند.
نگاه معماری مدرن همراه با معماران آکادمیک نسل جدید بر روی طراحی بناهای جدید، از جمله این مساجد، تأثیرهای فراوانی داشته است.
اصول طراحی مسجد | elitarchgroup
از این حیث بنای مسجد می تواند جایگاه و درجه تمدن و همچنین میزان و ماهیت جهان بینی مسلمانان هر عصر را پیش چشم قرار دهد . معماری مسجد ، علاوه بر این از نظم اجتماعی و محل استقرار خود الهام می گیرد و تجسم این نظم در کالبد ساختمان مسجد به ابتکار و توانایی معمار طراح آن وابسته و نیازمند است. پروژه مسجد چهارده معصوم به معماری سید علی باقری در منطقه نوساز شهرک گلستان به اجرا در آمده است. این مسجد به مانند دیگر مساجد ایرانی، دارای یک گنبد و دو مناره در اطراف است.